پورتال خبری آبی پوشان آخرین خبرهای دنیای سیاست و اقتصاد و فرهنگ و هنر
با مراجعه به روایات مربوط به حضرت مهدی (عج)، می‌توان گفت: هیچ لقبی به اندازه «قائم»، برای آن حضرت (عج) استعمال نشده است. گویا از آنجایی که قیام حضرت مهدی (عج)، درخشانترین فصل زندگی ایشان است، اتصاف به این صفت و لقب، همواره در کلام معصومان علیهم السلام مورد تصریح قرار گرفته است.
بنابر این مهم ترین علت اتصاف به این لقب، آن است که وی در برابر اوضاع سیاسی و انحرافات دینی و اجتماعی، بزرگ ترین قیام تاریخ را رهبری خواهد کرد. البته می‌توان تمامی ائمه علیهم السلام را قائم دانست، اما ویژگیهای قیام امام مهدی (عج)، آن حضرت (عج) را از دیگر امامان (ع) ممتاز ساخته است.
درباره وجه نامیده شدن حضرت (عج) به «قائم»، می‌توان به روایات زیر اشاره کرد.
ابوحمزه ثمالی می گوید: از امام باقر (ع) پرسیدم: ای فرزند رسول خدا (ص)! آیا همه شما قائم و به پا دارنده حق نیستید؟ فرمودند: «بلی»؛ عرض کردم: چرا حضرت مهدی علیه السلام را قائم نامیدهاند؟
فرمودند: «هنگامی که جدّ من حضرت سیدالشهدا حسین بن علی علیهما السلام شهید شد، ملائکه به درگاه خداوند ضجه و ناله نموده، نزد او شکایت کردند… پس خدای عزوجل امامان از فرزندان حسین علیه السلام را به آنان نشان داد و ملائکه از دیدن آنان خوشحال شدند. در آن هنگام دیدند که یکی از ایشان در حال قیام است و نماز می‌خواند. پس خداوند عزّ و جلّ فرمود: به وسیله این قائم (ایستاده) از آنان (قاتلان حسین) انتقام خواهم گرفت».
از امام جواد (ع) پرسیده شد: چرا او را قائم می‌نامند؟ فرمودند: «لاَنَّهُ یقُومُ بَعْدَ مَوْتِ ذِکْرِهِ وَاِرْتِدادِ اَکْثَرِ القائِلینَ بِاِمامَتِهِ»؛ «چون پس از آن قیام می‌کند که از یادها رفته است و بیشتر معتقدان به امامتش برگشتهاند».
جالب آنکه لقب «قائم» اگرچه در پارهای از موارد به تنهایی به کار رفته است؛ ولی در بعضی از موارد، به کلماتی دیگر اضافه شده که هر کدام گویای معنایی خاصّ است؛ مانند:
«القائِمُ مِنْ وُلْدی» (قیام کننده از فرزندانم)؛ برخی از معصومان علیهم السلام اصرار داشتهاند که آن قیام کننده را از فرزندان خود معرفی کنند تا کسانی که از غیر آنان خود را قائم معرفی میکنند، رسوا شوند.
پیامبر اکرم (ص) فرمودند «کسی که قائم از فرزندان مرا در زمان غیبتش انکار کند، به مرگ جاهلی مرده است».
امام صادق (ع) نیز می فرمایند: «قائم از فرزندان من عمر می کند، عمر او به اندازه عمر خلیل الرحمان است…».
«قائِمهم» (قائم آنان)؛ رسول گرامی اسلام (ص) ـ زمانی که ائمه علیهم السلام را معرفی میکنند و سخن از حضرت مهدی (عج) به میان میآورند ـ بیشتر از آن حضرت (عج) با عنوان قیام کننده آنان (اهل بیت) یاد میفرمایند؛ چنان که خطاب به حسین بن علی علیهما السلام فرمودند: «تو آقا و فرزند آقا هستی. تو امام و فرزند امام هستی. تو حجّت، فرزند حجّت و پدر حجّتهای نهگانه هستی که نهمین آنان قائم ایشان است».
«قائِمٌ لِلْحَقِ مِنَّا» (قیام کننده برای حق از ما)؛ رسول گرامی اسلام (ص) در روایتی فرمودند: «قیامت بر پا نمیشود؛ مگر اینکه قیام کنندهای برای حق از ما (اهل بیت) به پا خیزد.»
«قائِمُنا اَهْلَ البَیتِ» (قائم ما اهل بیت)؛ امام باقر (ع) می فرمایند: «بهترین لباس هر زمان، لباس اهل آن زمان است؛ اما آن گاه که قائم ما اهل بیت قیام می‌کند، لباس علی علیه السلام را بر تن کرده و بر روش او حکومت خواهد نمود.»
«قائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ» (قیام کننده از آل محمد صلی الله علیه وآله)؛ امام رضا (ع) فرموده اند: «تمام امر به دست قائم آل محمد (ص) است».
منبع: درسنامه مهدویت، جلد یک، درس سیزدهم
